nước mắm có nguồn gốc từ đâu

1 suất nem nướng đâu đó được 10 cái, có xoài xanh, 2 con cá bò và 2 ly nước hơn khoảng hơn 180k chút. Mắm quán- chân gà chiên mắm. Nguồn: @ninheating. Quán có mì khô, mì nước, mì sốt vang và cả bún bò nam bộ nhưng xin lỗi no quá hem thử hết được. Các bô lão cho thêm 5. Bánh pía, đặc sản nổi tiếng của Sóc Trăng có nguồn gốc như thế nào? Do người Khmer sáng tạo nên; Do người Hoa mang đến khi di cư vào miền Nam nước ta; Do người Việt từ miền Trung đem vào trong quá trình Nam tiến ; Do quá trình giao lưu, tiếp biến văn hóa với người Xiêm Do là một loài côn trùng sống dưới nước cho nên môi trường sống chủ yếu là đầm lầy, sông suối và ao hồ. Cà cuống phân bố chủ yếu ở Trung Quốc, Ấn Độ , Australia, Đông Nam Á và miền viễn Đông nước Nga. Tuy nói đây là một món ăn dân dã của ẩm thực miền Bắc nhưng đã được biến tấu một chút cho hợp với khẩu vị của người miền Nam hoặc giữ trọn hương vị tùy vào nhu cầu ăn uống của thực khách. Hôm nay, hãy cùng Phụ nữ và Gia đình khám phá từ A-Z về món cà tím chiên nước mắm ngon lạ này nhé! Cà tím - nguồn dinh dưỡng với những công dụng thay thế thuốc Cà tím là một loài cây thuộc họ Cà, có quan hệ họ hàng gần gũi với cà chua, khoai tây, cà dừa, cà pháo và có nguồn gốc ở miền Nam Ấn Độ và Sri Lanka. materi pkn kelas 11 semester 2 pdf. Nói tới nước mắm thì ắt hẳn người Việt nào cũng biết, nhưng hỏi nguồn gốc nước mắm ở đâu thì đảm bảo phần lớn mọi người sẽ trả lời sai. Nhiều người cho rằng Việt Nam chính là cái nôi của nước mắm bởi văn hóa sử dụng nước mắm nơi đây, đa phần người khác thì tin nước mắm xuất xứ đâu đó ở vùng Châu Á. Tuy nhiên những nhận định trên đều sai hết cả rồi, muốn biết nước mắm có nguồn gốc ở đâu, mời bạn đọc bài viết dưới đây. 1. Sự ra đời của nước mắm Theo nhiều sử sách, ở thời Đế quốc La Mã từ năm thứ 27 trước CN đã tồn tại một thứ nước mặn dùng làm gia vị được gọi là garum. Tương tự như nước mắm của châu Á hiện tại, loại nước này cũng được chưng cất bằng cách ướp cá với muối rồi ủ cho lên men. Tuy nhiên, tỷ lệ muối dùng làm garum lại ít hơn đáng kể, chỉ có 15% lượng muối so với tỷ lệ 41 hay 31 như ngày nay. Điều này khiến cho garum chứa nhiều dưỡng chất và đậm đà hơn. Có nhiều nguồn tin xác thực điều này. Cụ thể, các nhà khảo cổ đã tìm thấy nhiều tài liệu trong giai đoạn thế kỷ III đến thế kỷ IV đề cập đến “garum”, dấu vết xương cá trong một nhà máy sản xuất “garum” ở Pompeii, một thành bang của La Mã cổ đại, thuộc nước Ý ngày nay. Từ Ý, nước mắm đã lan tỏa đến Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha và sang cả Bắc Phi. Một tấm khảm khai quật được từ phần nền một cửa hiệu bán garum ở Pompeii, thành phố bị núi lửa chôn vùi vào năm 79 sau CN, cho thấy nước mắm đã trở nên phổ biến như thế nào vào thời đó Cũng giống như hiện tại, nguyên liệu chưng cất mắm cũng khá đa dạng, dàn trải từ cá ngừ, cá thu, cá trống và cá mòi… Tuy nhiên, garum còn phong phú hơn ở cách chế biến khi nhiều người chỉ sử dụng nội tạng và máu của cá bên cạnh việc chưng cả nguyên con. Thảo dược hoặc lá kinh giới là nguyên liệu được chọn để thêm vào sau khi chưng cất để tăng hương vị và ngăn ngừa vi khuẩn phát triển. Ở Việt Nam hiện tại, người ta dùng mật ong hoặc chút thơm dứa để thay vai trò của những thảo dược này. Hình ảnh hũ mắm trang trí trên nền một cửa hàng Garum ở Pompeii Garum được phân tầng về chất lượng cũng như giá thành cho các đối tượng sử dụng khác nhau. Có những loại rất rẻ để ai cũng mua được, thường được dành cho nô lệ, cũng có những chai garum thượng hảo hạng dành cho giới quý tộc có thể lên đến một số tiền tương đương với 500 đô hơn 11 triệu đồng ngày nay. Cứ như thế, garum hay chính là nước mắm cổ đã trở thành một phần quan trọng trong ẩm thực và phổ biến như rượu ở La Mã thời đó. Người ta còn pha nước mắm với rượu, mật ong, dầu ô-liu, giấm hoặc thảo mộc để thành một loại nước chấm hỗn hợp. Dần dần, garum lan tỏa sang nhiều quốc gia khác, tới mỗi vùng lại được thêm thắt và biến đổi một chút để phục vụ cho người dân ở đó và trở thành một phần văn hóa ẩm thực của đất nước bản địa. Một vài biến thể của garum ở các nước phương Tây vẫn tồn tại và được ưa chuộng mãi về sau, đơn cử là Colatura di alici của Ý. 2. Đế chế “Garum” sụp đổ Tuy nhiên, cùng với sự sụp đổ của đế chế La Mã vào thế kỷ V, nước mắm cổ đại cũng dần chìm vào quên lãng. Theo các nhà nghiên cứu, khi nhà nước La Mã suy vong, muối bỗng trở nên đắt đỏ bởi nhà nước sau đó đã đặt mức thuế rất cao cho muối. Điều này làm ngành sản xuất nước mắm lâm vào khó khăn, đình trệ rồi phá sản. Chưa kể, nạn cướp biển tràn lan cũng là một trong những lý do của việc nghề sản xuất mắm ở Tây Phương biến mất. Thiếu sự bảo vệ của nhà nước, các thành phố ven biển bị bọn cướp biển hung hăng phá hoại gần như toàn bộ, ngành chế biến thủy hải sản huy hoàng một thời cũng vì thế mà tiêu vong. Do tính chất nhạy cảm của thời kì biến động này, ngày nay nhiều nhà hàng ở Tây Phương thậm chí còn khuyến cáo đầu bếp của mình không dùng nước mắm cho các món Tây như một việc hiển nhiên. Chính vì thế mà cái tên Garum lừng lẫy một thời của đế chế La Mã ngày càng bị lãng quên và chỉ còn nằm trong phần lịch sử ít được biết đến của nhân loại. May mắn thay, nước mắm vẫn tìm được đường để tiếp tục sứ mệnh phục vụ cho tinh hoa ẩm thực của con người. Nhiều sử sách cho rằng, nhờ vào việc giao dịch và trao đổi hàng hóa với người Trung Hoa trên Con Đường Tơ Lụa từ trước đó, nước mắm đã du nhập vào phương Đông, đầu tiên là tại Trung Hoa, sau đó lan dần đến Hàn Quốc, Nhật Bản, rồi đến khu vực Đông Nam Á, bao gồm Việt Nam trước khi bị “triệt tiêu” hoàn toàn ở châu Âu. Ở phương Đông, nước mắm có mặt ở Thái Lan với tên gọi “nam-pla”, ở Trung Quốc là “yu lu”, ở Indonesia là “kecap ikan”, ở Phillipines là “patis”…Và người châu Á, tất nhiên, đã rất biết cách tận dụng và duy trì “garum”, để từ đó phát triển thành những gia vị đặc trưng cho mỗi quốc gia. Vậy chắc bạn đã hiểu thật ra những giọt nước mắm đầu tiên bắt nguồn từ đâu rồi nhỉ? Vâng, châu Âu chính là cái nôi của nước mắm. Nhưng có một lẽ tất yếu là, dù có xuất phát từ đâu đi chăng nữa thì nước mắm vẫn là loại gia vị quốc hồn quốc túy của dân tộc Việt, được các thế hệ người Việt nâng niu và tự hào và không thể sống thiếu. Thông Tin Tháng Năm 26, 2021 649 Nước mắm tĩn là gì? Tên gọi từ đâu ra? Những thế hệ 6X trở về trước chắc hẳn đã quá quen thuộc và gần gũi với nước mắm đựng trong tĩn. Tuy nhiên, những khách hàng là thế hệ 7X, 8X và trẻ hơn đều thắc mắc và có chung một câu hỏi “Nước mắm tĩn là nước mắm gì?” “Cái tên này bắt […] Những thế hệ 6X trở về trước chắc hẳn đã quá quen thuộc và gần gũi với nước mắm đựng trong tĩn. Tuy nhiên, những khách hàng là thế hệ 7X, 8X và trẻ hơn đều thắc mắc và có chung một câu hỏi “Nước mắm tĩn là nước mắm gì?” “Cái tên này bắt nguồn từ đâu và có lịch sử như thế nào?” “Tĩn” trước đây là 1 từ trong tiếng địa phương Phan Thiết. Từ này dùng để chỉ 1 bình đất nung thời xưa người ta chưa có chai thủy tinh hay nhựa. Đây là loại thùng rất phổ biến để chứa nước mắm thành phẩm sau khi đã ủ chượp trong thùng gỗ ở Phan Thiết từ năm 1975 trở về trước. Ngược dòng lịch sử, nước mắm bắt nguồn từ nền văn minh cổ đại ở Châu Âu từ hơn 2000 năm trước. Nước mắm lúc này có tên gọi là garum & liquamen. Cho đến những năm đầu của thế kỉ thứ 2, các giao dịch nước mắm mới bắt đầu phát triển và Pompeii trở thành vựa nước mắm lớn nhất nhì La Mã. Đến khoảng thế kỉ IX, cùng với sự phát triển của con đường tơ lụa, nước mắm đã được du nhập vào Chăm Pa nhờ các thương lái Ấn Độ. Đến năm 1631, chúa Nguyễn Phúc Nguyên gả công chúa Nguyễn Phúc Ngọc Khoa cho vua Chăm Pa là Po Romé thì người từ Đàng Ngoài mới vào Đàng Trong. Lúc này, họ học được cách ủ chượp nước mắm lâu đời của người Chăm Pa và lưu truyền nó rộng rãi. Chính vì vậy mà từ “chượp” trong quy trình ủ chượp nước mắm có gốc từ tiếng Chăm. Nước mắm Tĩn là gì? Không phải là nước mắm Phú Quốc mà chính nước mắm Phan Thiết là cái nôi của nghề mắm Việt. Nước mắm Phan Thiết, đều được ủ chượp trong thùng lều gỗ. Nước mắm này sẽ được kéo rút trực tiếp, chiết vào trong tĩn bằng đất nung. Vì vậy mà cái tên nước mắm tĩn được ra đời. Dần được lưu truyền từ sông Cà Ty, được ghe bầu chở đi bán khắp Lục Tỉnh Nam Kỳ. Sau đó đi ra đến tận miền Bắc, miền Trung và còn xuất cả sang các nước lân cận. Thế nhưng, ngay cả những nghệ nhân lâu đời cũng không nhớ những tĩn này đã có từ đời nào và ra đời ra sao. Dự tính rằng ra đời đâu đó đã hơn 300 năm. Những chiếc Tĩn được sản xuất để đựng nước mắm an toàn Ngày xưa, những chiếc Tĩn hầu hết đều được làm bằng đất nung được tráng men. Nắp tĩn được khằng trét kín bằng 1 lớp vôi hoặc hỗn hợp vôi và nước dây tơ hồng. Trét như thế này nước mắm sẽ được bảo quản lâu và không bay mùi. Nghệ nhân dán nhãn vuông trên nắp với dung tích vô quai xách bện bằng dây lác, cói. Đặc biệt, nhờ đựng trong tĩn, nước mắm không tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Bên trong cũng được lên men lần thứ 2 nên giữ hoài hương vị đậm đà, quyện sánh tinh tế. Đây là những giọt nước mắm rin nguyên chất làm xiêu lòng biết bao nhiêu thế hệ người Việt. Những chiếc Tĩn xưa Những chiếc tĩn gốm thời xưa thô ráp, được quét vôi trắng bên ngoài và dán nhãn vuông độc quyền. Chúng được xếp đầy ắp dọc theo bờ sông Cà Ty. Hình tượng ấy được bảo tàng nước mắm Làng Chài Xưa mô phỏng & “phục dựng” lại qua chiếc tĩn gốm nhỏ. Những chiếc tĩn này phình ra ở giữa và đựng nước mắm rin nguyên chất đậy kín. Tĩn còn đi kèm quai xách dây thừng độc đáo, in đậm dấu ấn của vùng đất Thiết xưa. Tên gọi nước mắm Tĩn có ý nghĩa gì? Những chiếc tĩn đất nung xếp dọc bờ sông Cà Ty là cảm hứng tên gọi “Nước Mắm Tĩn”. Tên gọi ấy như gợi nhớ về sự tinh tế của nước mắm Phan Thiết ngày xưa. Những giọt ngọt của biển được lên men lần hai khi được đựng trong những tĩn gốm. Nhiều người thắc mắc rằng, thời đó có rất nhiều loại mắm thế! Nhưng tại sao nước mắm tĩn Phan Thiết xưa lại được ưa chuộng đến thế? Lý do vì đó là loại nước mắm rin nguyên chất. Đấy là những giọt nước mắm được ủ chượp từ cá cơm than và muối. Đây là những giọt nước cốt đầu tiên nhỉ ra từng từ thùng lều gỗ. Nước mắm rin từ tĩn có màu nâu cánh gián sánh đặc với hàm lượng đạm cao. Những giọt thành phẩm mang vị ngon đậm đà và hậu vị béo ngọt. Chỉ cần nếm thử thôi bạn cũng khó mà quên được. Cùng tham khảo thêm các công thức pha chế nước chấm ngon tại đây nhé! Thời đó, nước mắm được dùng để thay thế muối trong nấu ăn và làm nước sốt bằng cách kết hợp với mật ong, rượu vang, giấm, thảo dược và dầu. Từ biết bao đời nay, ở các nước Đông Nam Á nói chung và Việt Nam nói riêng, nước mắm đã trở thành thứ gia vị không thể thiếu trong bữa ăn hàng ngày, đến nỗi hầu như ai cũng mặc định rằng đây chính là nơi đã sản sinh ra thứ gia vị vang danh khắp thế giới này. Nhưng sự thật hoàn toàn không phải như thế, nước mắm bắt nguồn ở tận châu Âu từ cách đây rất lâu. Nước mắm không có nguồn gốc từ Đông Nam Á hay Việt Nam như nhiều người vẫn tưởng. Theo sử sách ghi lại, nước mắm có nguồn gốc từ thời Đế quốc La Mã từ năm thứ 27 trước CN, có tên gọi là garum, được chưng cất bằng cách ướp cá với muối rồi ủ cho lên men, giống hệt với cách làm nước mắm ở châu Á hiện tại. Có điều thời đó người La Mã dùng ít muối hơn, chỉ có 15% lượng muối so với 50% như ngày nay, giúp cho garum chứa nhiều dưỡng chất hơn và đậm đà hương vị hơn. Đây là một tấm khảm khai quật được từ phần nền một cửa hiệu bán garum ở Pompeii, thành phố bị núi nửa chôn vùi vào năm 79 sau CN, cho thấy nước mắm đã trở nên phổ biến như thế nào vào thời đó. Ngoài ra, cách chế biến garum của họ thời ấy cũng khá đa dạng, có loại được chưng cất bằng cá nguyên con, loại khác chỉ dùng máu và nội tạng của cá. Những loại cá được sử dụng để chế biến garum chủ yếu là cá ngừ, cá thu, cá trống và cá mòi. Sau khi chưng cất xong, người ta sẽ cho thêm lá kinh giới cùng một số loại thảo dược khác vào để tăng hương vị và ngăn ngừa vi khuẩn phát triển. Những chiếc bình đựng garum được khai quật tại tàn tích Pompeii. Cũng giống như rượu vang, garum thời đó cũng có nhiều loại khác nhau và ở nhiều đẳng cấp khác nhau. Loại dành cho nô lệ thì rất rẻ, ai cũng mua được, trong khi đó giá của một chai garum thượng hảo hạng dành cho giới quý tộc có thể lên đến một số tiền tương đương với 500 đô hơn 11 triệu đồng ngày nay. Với hương vị thơm ngon đậm đà, garum được dùng để thay thế muối trong nấu ăn và làm nước sốt bằng cách kết hợp với mật ong, rượu vang, giấm, thảo dược và dầu. Khi Đế quốc La Mã sụp đổ cùng với sự tràn ngập của bọn cướp biển, sẵn sàng chém giết, đốt phá, công thức chế biến garum cũng từ đó mà biến mất ở Italia. Tuy nhiên, bằng cách nào đó, có lẽ là thông qua việc giao dịch và trao đổi hàng hóa với người Trung Hoa trên Con Đường Tơ Lụa từ trước đó, nước mắm đã du nhập vào phương Đông, đầu tiên là tại Trung Hoa, sau đó lan dần đến Hàn Quốc, Nhật Bản, rồi đến khu vực Đông Nam Á trong vòng năm sau đó. Người Trung Quốc và Nhật Bản hiện tại dùng nhiều nước tương, nhưng không có nghĩa họ không còn dùng nước mắm nữa. Tuy nhiên, nếu như ở Trung Quốc hay Nhật Bản, thói quen sử dụng nước mắm trong ẩm thực trở nên mai một dần sau thế kỷ 14 vì sự xuất hiện của nước tương xì dầu thì ở Đông Nam Á, truyền thống này vẫn được nối tiếp cho đến tận ngày nay, thậm chí ở mỗi đất nước và mỗi vùng miền, cách chế biến nước mắm cũng khác nhau. Hơn thế nữa, người ta còn sáng tạo ra nhiều loại mắm khác nhau để thay đổi khẩu vị và tăng thêm tính đa dạng cho bữa cơm hàng ngày, chẳng hạn ở Việt Nam có thêm mắm ruốc hay mắm nêm. Hiện tại Đông Nam Á đang là khu vực sử dụng nước mắm rất nhiều trong ẩm thực, nhưng mỗi quốc gia lại có mỗi cách chế biến khác nhau. Từ lâu, nước mắm Việt Nam đã vang danh khắp thế giới vì độ thơm ngon không đâu sánh bằng, và khi nói đến nước mắm, sẽ thật thiếu sót nếu không nhắc đến nước chấm. Một chén nước chấm được gọi là thơm ngon đến giọt cuối cùng nếu có thêm một chút tỏi, một chút ớt tươi, một chút đường, và một chút chanh. Nếu ăn các món hải sản hay đồ tanh, người ta có ngay chén nước mắm gừng. Nếu muốn ăn kèm báo bèo, bánh xèo hay các loại bánh bột khác, người ta có chén nước mắt ngọt ngâm dưa chua. Hoặc chỉ đơn giản là nếu muốn cảm nhận độ thơm ngon đậm đà của nước mắm nguyên chất, người ta chỉ cần dằm thêm trái ớt. Dù không phải được người Việt phát minh ra nhưng từ biết bao đời nay, chén nước mắm đã trở thành món ăn gắn liền với mảnh đất và tâm hồn người Việt. Dù có đi đâu xa, người ta vẫn luôn nhớ và thèm đến thứ gia vị nồng ấm này và mong ngóng đến ngày trở về quê hương. Chén nước mắm ớt tỏi điển hình của người Việt. Nước mắm gừng để ăn hải sản, thịt vịt... Nước mắm ngọt ngâm dưa chua để ăn bánh xèo. Một chén nước mắm ớt cay kinh điển, rất thường gặp ở miền Trung Việt Nam, chẳng hạn Huế. Mắm ruốc, một biến thể khác của nước mắm. Ảnh Internet Với những thế hệ 6X trở về trước, chắc hẳn đã quá quen thuộc và gần gũi với nước mắm đựng trong với những khách hàng là thế hệ 7X, 8X và trẻ hơn nữa, đều thắc mắc và có chung một câu hỏi “ Tại sao lại gọi là Nước Mắm Tĩn” mà không phải là một cái tên khác. Nó bắt nguồn từ đâu và có lịch sử như thế nào ? Những thông tin dưới đây, sẽ giải đáp thắc mắc cho người ăn nước mắm Tĩn bấy lâu. Nguồn gốc xa xưa của nước mắm ủ chượpKỹ nghệ ủ chượp nước mắm Tĩn truyền thốngNhững chiếc Tĩn được sản xuất để đựng nước mắmHình ảnh những chiếc Tĩn xưaÝ nghĩa tên gọi Nước Mắm TĩnTại sao nước mắm Tĩn lại được ưa chuộng đến vậy?Nước mắm Tĩn ngày nay Nguồn gốc xa xưa của nước mắm ủ chượp “Tĩn” trước đây là tiếng địa phương Phan Thiết, dùng để chỉ 1 bình đất nung thời xưa chưa có chai thủy tinh hay nhựa, rất phổ biến để chứa nước mắm thành phẩm sau khi đã ủ chượp trong thùng gỗ ở Phan Thiết từ những năm 1975 trở về trước. Ngược dòng lịch sử một chút, nước mắm bắt nguồn từ nền văn minh cổ đại ở Châu Âu từ hơn 2000 năm trước, với tên gọi là garum & liquamen. Cho đến những năm đầu của thế kỉ thứ 2 thì các giao dịch nước mắm bắt đầu phát triển và Pompeii trở thành vựa nước mắm lớn nhất nhì La Mã. Đến khoảng thế kỉ IX, cùng với sự phát triển của con đường tơ lụa trên biển, nước mắm đã được du nhập vào Chăm Pa bởi các thương buôn Ấn Độ. Đến năm 1631, sau khi chúa Nguyễn Phúc Nguyên gả công chúa Nguyễn Phúc Ngọc Khoa cho vua Chăm Pa là Po Romé thì người từ Đàng Ngoài mới vào Đàng Trong, học được cách ủ chượp nước mắm lâu đời của người Chăm Pa và lưu truyền nó rộng rãi từ “chượp” có gốc từ tiếng Chăm. Các Tĩn gốm sứ dùng để đựng nắm tại Phan Thiết bên sông Cà Ty Kỹ nghệ ủ chượp nước mắm Tĩn truyền thống Nước mắm truyền thống ngày xưa- đặc biệt là nước mắm Phan Thiết – tất cả đều được ủ chượp trong thùng lều gỗ, kéo rút trực tiếp và chiết vào trong tĩn bằng đất nung. Rồi từ sông Cà Ty, được ghe bầu chở đi bán khắp Lục Tỉnh Nam Kỳ, ra đến tận miền Bắc, miền Trung và còn xuất cả sang các nước lân cận. Thế nhưng, ngay cả những nghệ nhân lâu đời cũng không nhớ nỗi tĩn này đã có từ đời nào, và ra đời như thế nào. Mà chỉ biết rằng, từ khi có kỹ nghệ làm nước mắm, thì đã có cái tĩn rồi, đâu đó đã hơn 300 năm. Thời đó, Tĩn và nước mắm gắn liền với nhau như hình với bóng, dân chài thường hay ví von, nếu cá với nước không thể tách rời được, thì nước mắm phải cho vào Tĩn mới đúng hương vị nước mắm rin, nguyên chất.. Thùng gỗ ủ chượp nước mắm tại Phan Thiết Những chiếc Tĩn được sản xuất để đựng nước mắm Ngày xưa, những chiếc Tĩn hầu hết đều được làm bằng đất nung có tráng men. Nắp tĩn được khằn trét kín bằng 1 lớp vôi hoặc hỗn hợp vôi và nước dây tơ hồng để bảo quản lâu và không bay mùi, dán nhãn vuông trên nắp, có dung tích và được vô quai xách bện bằng dây lác hay cói. Đặc biệt, nhờ đựng trong tĩn, không tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, nước mắm bên trong được lên men lần thứ 2, nên giữ hoài hương vị đậm đà, quyện sánh tinh tế của nước mắm rin truyền thống. Nước mắm Tĩn được đựng trong bình gốm sứ ???Xem thêm cách kho thịt với nước mắm truyền thống Hình ảnh những chiếc Tĩn xưa Hình ảnh những chiếc tĩn gốm thô ráp, được quét vôi trắng bên ngoài và dán nhãn vuông độc quyền, xếp đầy ắp dọc theo bờ sông Cà Ty ngày xưa vào thời hoàng kim của nước mắm Phan Thiết chính là nguồn cảm hứng cho thương hiệu “Nước mắm Tĩn” ngày nay. Hình tượng ấy được bảo tàng nước mắm Làng Chài Xưa mô phỏng & “phục dựng” lại qua chiếc tĩn gốm nhỏ, phình ra ở giữa, đựng nước mắm rin nguyên chất đậy kín, kèm quai xách dây thừng độc đáo, in đậm dấu ấn nước mắm Phan Thiết xưa. Và những chiếc tĩn đất nung xếp dọc bờ sông Cà Ty ấy chính là cảm hứng cho tên gọi “Nước Mắm Tĩn” ngày nay. Tên gọi ấy như gợi nhớ về sự tinh tế của nước mắm Phan Thiết xưa, được lên men lần hai khi được đựng trong những tĩn gốm. Qua đó, hi vọng mọi người sẽ hiểu hơn về nguồn gốc, về sự đặc trưng hương vị, về sự độc đáo của nước mắm Phan Thiết – nơi từng là thủ phủ sầm uất của nước mắm Việt. Dấu ấn truyền thống và tiếp nối văn hóa ấy, chính là sự khôi phục lại thương hiệu nước mắm 300 năm đang dần bị lãng quên của bảo tàng Làng Chài Xưa. Ngày xưa người Phan Thiết chở các Tĩn nước mắm đi khắp nơi để bán Tại sao nước mắm Tĩn lại được ưa chuộng đến vậy? Nhiều người thắc mắc rằng, thời đó có rất nhiều loại nước mắm nhưng tại sao nước mắm tĩn Phan Thiết xưa lại được ưa chuộng đến vậy ? Còn chiếm lượng lớn thị phần ở nước ta lúc bấy giờ ? Vì đó là loại nước mắm rin nguyên chất, là những giọt nước mắm được ủ chượp từ cá cơm than và muối, là nước cốt đầu tiên, được nhỉ ra từng giọt nhỏ từ thùng lều gỗ do đó nước mắm rin còn quý giá hơn nước mắm nhỉ. Trải qua 12-24 tháng dài ủ chượp, sẽ cho ra những giọt nước mắm màu nâu cánh gián sánh đặc với hàm lượng đạm cao, nguyên chất từ cá, mang vị ngon đậm đà và hậu vị béo ngọt, chỉ cần nếm thử thì khó mà quên được. Nước mắm Tĩn ngày nay May mắn thay, bảo tàng Làng Chài Xưa đã được kế thừa, khôi phục lại loại nước mắm 300 năm Phan Thiết với thương hiệu Nước mắm Tĩn đã từng bị lãng quên. Chắc chắn nước mắm Tĩn – nước mắm rin nguyên chất ngày xưa sẽ không còn là kí ức, là nỗi nhớ khắc khoải nữa. Mà một lần nữa, nước mắm Tĩn sẽ sống lại với các thế hệ yêu “quốc hồn, quốc tuý” của xứ Việt. ???Xem thêm bài viết những điều hay ho về nước mắm nhỉ Đăng nhập Thời đó, nước mắm được dùng để thay thế muối trong nấu ăn và làm nước sốt bằng cách kết hợp với mật ong, rượu vang, giấm, thảo dược và dầu. Từ biết bao đời nay, ở các nước Đông Nam Á nói chung và Việt Nam nói riêng, nước mắm đã trở thành thứ gia vị không thể thiếu trong bữa ăn hàng ngày, đến nỗi hầu như ai cũng mặc định rằng đây chính là nơi đã sản sinh ra thứ gia vị vang danh khắp thế giới này. Nhưng sự thật hoàn toàn không phải như thế, nước mắm bắt nguồn ở tận châu Âu từ cách đây rất lâu. Nước mắm không có nguồn gốc từ Đông Nam Á hay Việt Nam như nhiều người vẫn tưởng. Theo sử sách ghi lại, nước mắm có nguồn gốc từ thời Đế quốc La Mã từ năm thứ 27 trước CN, có tên gọi là garum, được chưng cất bằng cách ướp cá với muối rồi ủ cho lên men, giống hệt với cách làm nước mắm ở châu Á hiện tại. Có điều thời đó người La Mã dùng ít muối hơn, chỉ có 15% lượng muối so với 50% như ngày nay, giúp cho garum chứa nhiều dưỡng chất hơn và đậm đà hương vị hơn. Đây là một tấm khảm khai quật được từ phần nền một cửa hiệu bán garum ở Pompeii, thành phố bị núi nửa chôn vùi vào năm 79 sau CN, cho thấy nước mắm đã trở nên phổ biến như thế nào vào thời đó. Ngoài ra, cách chế biến garum của họ thời ấy cũng khá đa dạng, có loại được chưng cất bằng cá nguyên con, loại khác chỉ dùng máu và nội tạng của cá. Những loại cá được sử dụng để chế biến garum chủ yếu là cá ngừ, cá thu, cá trống và cá mòi. Sau khi chưng cất xong, người ta sẽ cho thêm lá kinh giới cùng một số loại thảo dược khác vào để tăng hương vị và ngăn ngừa vi khuẩn phát triển. Những chiếc bình đựng garum được khai quật tại tàn tích Pompeii. Cũng giống như rượu vang, garum thời đó cũng có nhiều loại khác nhau và ở nhiều đẳng cấp khác nhau. Loại dành cho nô lệ thì rất rẻ, ai cũng mua được, trong khi đó giá của một chai garum thượng hảo hạng dành cho giới quý tộc có thể lên đến một số tiền tương đương với 500 đô hơn 11 triệu đồng ngày nay. Với hương vị thơm ngon đậm đà, garum được dùng để thay thế muối trong nấu ăn và làm nước sốt bằng cách kết hợp với mật ong, rượu vang, giấm, thảo dược và dầu. Khi Đế chế La Mã sụp đổ cùng với sự tràn ngập của bọn cướp biển, sẵn sàng chém giết, đốt phá, công thức chế biến garum cũng từ đó mà biến mất ở Italia. Tuy nhiên, bằng cách nào đó, có lẽ là thông qua việc giao dịch và trao đổi hàng hóa với người Trung Hoa trên Con Đường Tơ Lụa từ trước đó, nước mắm đã du nhập vào phương Đông, đầu tiên là tại Trung Hoa, sau đó lan dần đến Hàn Quốc, Nhật Bản, rồi đến khu vực Đông Nam Á trong vòng năm sau đó. Người Trung Quốc và Nhật Bản hiện tại dùng nhiều nước tương, nhưng không có nghĩa họ không còn dùng nước mắm nữa. Tuy nhiên, nếu như ở Trung Quốc hay Nhật Bản, thói quen sử dụng nước mắm trong ẩm thực trở nên mai một dần sau thế kỷ 14 vì sự xuất hiện của nước tương xì dầu thì ở Đông Nam Á, truyền thống này vẫn được nối tiếp cho đến tận ngày nay, thậm chí ở mỗi đất nước và mỗi vùng miền, cách chế biến nước mắm cũng khác nhau. Hơn thế nữa, người ta còn sáng tạo ra nhiều loại mắm khác nhau để thay đổi khẩu vị và tăng thêm tính đa dạng cho bữa cơm hàng ngày, chẳng hạn ở Việt Nam có thêm mắm ruốc hay mắm nêm. Hiện tại Đông Nam Á đang là khu vực sử dụng nước mắm rất nhiều trong ẩm thực, nhưng mỗi quốc gia lại có mỗi cách chế biến khác nhau. Từ lâu, nước mắm Việt Nam đã vang danh khắp thế giới vì độ thơm ngon không đâu sánh bằng, và khi nói đến nước mắm, sẽ thật thiếu sót nếu không nhắc đến nước chấm. Một chén nước chấm được gọi là thơm ngon đến giọt cuối cùng nếu có thêm một chút tỏi, một chút ớt tươi, một chút đường, và một chút chanh. Nếu ăn các món hải sản hay đồ tanh, người ta có ngay chén nước mắm gừng. Nếu muốn ăn kèm báo bèo, bánh xèo hay các loại bánh bột khác, người ta có chén nước mắt ngọt ngâm dưa chua. Hoặc chỉ đơn giản là nếu muốn cảm nhận độ thơm ngon đậm đà của nước mắm nguyên chất, người ta chỉ cần dằm thêm trái ớt. Dù không phải được người Việt phát minh ra nhưng từ biết bao đời nay, chén nước mắm đã trở thành món ăn gắn liền với mảnh đất và tâm hồn người Việt. Dù có đi đâu xa, người ta vẫn luôn nhớ và thèm đến thứ gia vị nồng ấm này và mong ngóng đến ngày trở về quê hương.

nước mắm có nguồn gốc từ đâu